J 2020

Książę Bartłomiej ziębicki o konfliktach zbrojnych na Śląsku w latach 1509-1513

KOZÁK, Petr

Základní údaje

Originální název

Książę Bartłomiej ziębicki o konfliktach zbrojnych na Śląsku w latach 1509-1513

Název česky

Kníže Bartoloměj Minsterberský o zbrojných konfliktech ve Slezsku let 1509-1513

Název anglicky

Duke Bartłomiej of Ziębice on the military conflicts in Silesia between 1509 and 1513

Autoři

KOZÁK, Petr (203 Česká republika, garant, domácí)

Vydání

Średniowiecze Polskie i Powszechne, 2020, 2353-9720

Další údaje

Jazyk

polština

Typ výsledku

Článek v odborném periodiku

Obor

60101 History

Stát vydavatele

Polsko

Utajení

není předmětem státního či obchodního tajemství

Odkazy

Kód RIV

RIV/47813059:19240/20:A0000708

Organizační jednotka

Filozoficko-přírodovědecká fakulta v Opavě

DOI

Klíčová slova česky

Bartoloměj Minsterberský; Fridrich II. Lehnický; Jagellonci; konflikt; Česká koruna; Slezsko

Klíčová slova anglicky

Bartłomiej of Ziębice; Frederic II of Legnica; Jagiellonians; conflict; Czech Crown; Silesia

Štítky

Příznaky

Recenzováno
Změněno: 5. 3. 2021 14:01, doc. Mgr. Petr Kozák, Ph.D.

Anotace

ORIG CZ EN

V originále

Podstawą dla niniejszego artykulu jest opracowanie i edycja nieznanego dotąd źródła dotyczącego konfliktów na Śląsku w latach 1509–1513. Dzięki szczegółowej analizie zapisu udało się zidentyfikować nieznanego do tej pory autora źródła, którym okazał się książę Bartłomiej ziębicki, wnuk czeskiego króla Jerzego z Podiebradu i jeden z najważniejszych polityków czasów rządów Jagiellonów w Czechach. Wspomniane źródło jest zapisem publicznej obrony księcia Bartłomieja, ma zatem wydźwięk jednostronny, ale i tak znacznie wzbogaca naszą wiedzę na temat lat 1509–1513 na Śląsku i wydarzeń tego czasu. Wówczas toczyły się na Śląsku dwa konflikty – jednym był spór księcia Fryderyka II legnickiego z Wrocławiem z 1509 roku, a drugim spór książąt legnickich właśnie z księciem Bartłomiejem – w których widać wyraźnie animozje między książętami a mieszkańcami Wrocławia. Obydwóm sporom nie poświęcono dotychczas zbyt wiele miejsca w historiografii, pomimo że szybko owe konflikty przestały być sporami regionalnymi i interesowano się nimi nawet na dworze czesko-węgierskim. W celu ich rozwiązania zwołano w 1512 roku w Kłodzku zgromadzenie ogólne wszystkich ziem Korony Czeskiej, co było pierwszym tego typu zjazdem od pojednania się w Ołomuńcu Władysława Jagiellończyka z Maciejem Korwinem.

Česky

Příspěvek je kritickým vydáním dosud neznámého pramene o historii nepokojů ve Slezsku v letech 1509-1513. Po analýze obsahu a zařazení textu do kontextu příběhu bylo možné určit autora anonymní podání. Byl to kníže Bartoloměj Minsterberský, vnuk českého krále Jiřího z Poděbrad a významný stavovský politik jagellonského věku. Pramen je de facto veřejnou obranu knížete Bartoloměje, samozřejmě tak jde o svědectví jednostranné. V mnoha ohledech však obohacuje současný stav poznání. Konflikty v letech 1509-1513 byly v zásadě dva. První konflikt mezi knížetem Fridrichem II. Lehnickým a městem Vratislaví skončil v polovině roku 1509. Druhým konfliktem byl spor mezi tímto Piastovcem a knížetem Bartolomějem. Oba spory odrážely konflikty mezi slezskými knížaty a obyvateli slezské metropole. Oba konflikty představují desideratum výzkumu. Zároveň je však známo, že konflikt v té době rychle překročil úzké hranice regionu a stal se tématem jednání mezi stavy i na královském dvoře. To byl také jeden z důvodů, proč v roce 1512, poprvé od uzavření dohody v Olomouci mezi králi Vladislavem II. Jagellonským a Matyášem Korvínem, projednával kauzu rověnž sněm zástupců všech zemí České koruny, jenž zasedal v Kladsku.

Anglicky

This article includes research and an edition of the source that has not been known so far; the source concerns the conflicts in Silesia between 1509 and 1513. A detailed analysis of the text allowed researchers to discover the identity of the source’s author. The author turned out to be Bartłomiej of Ziębice, the grandson of King Jiři of Podiebrad and one of the most important politicians in the times when the Jagiellonians ruled Czech. The source in question is a record of the public defense of Duke Bartłomiej, hence the text is one-sided in its opinions, but it still considerably enriches our knowledge about the years 1509—1513 in Silesia and the historical events at the time. This was the time of two conflicts in Silesia: the first one was the 1509 dispute of Duke Frederic II of Legnica with Wrocław and the other was the argument between the dukes of Legnica and Duke Bartłomiej. Both of the conflicts illustrated the animosities between the dukes and the inhabitants of Wrocław. Neither of the conflicts has been analyzed in depth in the historiography, even though they soon ceased being merely regional and there was an interest in them even in the Czech-Hungarian court. In order to solve the conflicts a general assembly was held for all the lands of the Czech crown in Kłodzko in 1512. It had been the first assembly of the type held since the Olomunec reconciliation between Ladislaus the Jagiellonian and Maciej Kowin.