B 2020

Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547; IV. Król i stany; 2. Książęta i szlachta; A. Książęta i hrabiowie

CZECHOWICZ, Boguslaw

Základní údaje

Originální název

Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547; IV. Król i stany; 2. Książęta i szlachta; A. Książęta i hrabiowie

Název česky

Idea a stat. Koruna Království českého v letech 1457-1547; IV. Král a stavy; 2. Knížata a šlechta; A. Knížata a hrabata

Název anglicky

The Idea and the State. Crown of the Kingdom of Bohemia in the Years 1457-1547; IV. The King and the States; 2. Princes and Nobles; A. Princes and Counts

Autoři

CZECHOWICZ, Boguslaw (616 Polsko, garant, domácí)

Vydání

Wrocław, 374 s. mimo edice, 2020

Nakladatel

Quaestio

Další údaje

Jazyk

polština

Typ výsledku

Odborná kniha

Obor

60101 History

Stát vydavatele

Polsko

Utajení

není předmětem státního či obchodního tajemství

Forma vydání

tištěná verze "print"

Kód RIV

RIV/47813059:19240/20:A0000839

Organizační jednotka

Filozoficko-přírodovědecká fakulta v Opavě

ISBN

978-83-65815-25-5

Klíčová slova česky

Česká koruna; pozdní středověk; raný novověk; politycké elity; umělecký mecenat; reprezentace

Klíčová slova anglicky

Bohemian crown; late Middle Ages; early Modern Ages; political elites; artistic patronage; representation

Příznaky

Mezinárodní význam, Recenzováno
Změněno: 17. 5. 2021 15:10, prof. PhDr. Boguslaw Czechowicz, Dr.

Anotace

V originále

O ile tomy II, III i IV.1. dzieła Idea i państwo prezentowały Koronę Czeską z perspektywy ogólnopaństwowej, przede wszystkim królewskiej, tak kolejne części tomu IV. skupiać się będą na ukazaniu panoramy stanów. Akcent położony jest tu przy tym głównie na ich działalność kulturotwórczą, przede wszystkim szeroko rozumiany mecenat artystyczny, ze szczególnym uwzględnieniem treści politycznych, konfesyjnych, stanowych i rodowych. W części syntetycznej niniejszego tomu omówiono najpierw strukturę najwyższych warstw koronnej arystokracji, podejmując takie zagadnienia, jak pojawianie się nowych rodów książęcych, hrabiowskich i magnackich, wzajemne relacje między tymi warstwami i przenikanie się w ich obrębie, uwarunkowania prawne posiadanych tytułów, powiązania tytułów z urzędami oraz sferę stanowego i rodowego prestiżu. Zasadniczą część książki stanowi przegląd poszczególnych rodów. Prezentowano je wedle pewnego schematu: najpierw przegląd genealogiczny, potem posiadłości i piastowane urzędy, następnie dokonania mecenasowskie związane z rodową reprezentacją, a to rezydencje, prywatne miasta, kościoły i nekropole, sfragistyka i numizmatyka. W ten sposób przedstawiono Przemyślidów opawsko-raciborskich, bardzo rozrośniętych Piastów śląskich – z podziałem na poszczególne rodowe linie, następnie rody przybyłe z zewnątrz lub awansowane do stanu książęcego, zatem Wettynów, Hohenzollernów, Podiebradów i Jagiellonów, albowiem dwaj bracia króla Władysława byli książętami na Śląsku. W kolejnym rozdziale na podobnych zasadach przedstawiono rody szczycące się posiadaniem tytułów hrabiowskich (Hardek, Gutštejn, Šlik). Do listy rodów dodano tu też hrabiów Rzeszy epizodycznie pojawiających się czeskiej przestrzeni prawno-majątkowej.

Česky

Zatímco svazky II, III a IV.1. díla Idea a stát představila českou korunu z královského pohledu, stejně jako další části svazku IV. zaměří se na zobrazení panorama států. Důraz je zde kladen hlavně na jejich kulturotvorné činnosti, především široce chápané umělecké sponzorství, se zvláštním důrazem na politický, konfesní, státní a rodinný obsah. Syntetická část tohoto svazku nejprve pojednává o struktuře nejvyšších vrstev korunní aristokracie, zabývá se takovými otázkami, jako je vznik nových knížecích, hraběcích a pánských rodů, vzájemné vztahy mezi těmito vrstvami a jejich vzájemná penetrace, právní podmínky držených titulů, vazby mezi tituly a úřady a sférou fungováni států a prestiži předků. Hlavní částí knihy je přehled jednotlivých rodů. Byly prezentovány podle určitého vzoru: nejprve genealogický přehled, poté statky a úřady, poté patronátní activity související, jako rezidence, poddánská města, kostely a nekropole, sfragistika a numismatika. Takto byly představeni Přemyslovci z Opavy a Ratiboře, velmi přerostlé slezské Piastovci – rozdělené do jednotlivých rodových linií, potom rodiny, které pocházely zvenčí nebo byly povýšeny do knížecího stavu, tj. Wettiny, Hohenzollernové, Podiebradové a Jagiellonci, protože dva bratři krále Władysława byli vévodové ve Slezsku. V další kapitole byly podobným způsobem představeny rodiny s hrabecimi tituly (Hardek, Gutštejn, Šlik). Do seznamu rodin, kteří se příležitostně objevovali v českém právním a majetkovém prostoru, byli přidána také říšška hrabata přitomná na uzemi České koruny.