J 2021

Doba luksemburska (1310-1437) i jej habsburski epizod (1438-1457) w Koronie Czeskiej ze śląskiej perspektywy. Kilka uogólnień z okazji 666. rocznicy cesarskiej koronacji Karola IV w Rzymie

CZECHOWICZ, Boguslaw

Základní údaje

Originální název

Doba luksemburska (1310-1437) i jej habsburski epizod (1438-1457) w Koronie Czeskiej ze śląskiej perspektywy. Kilka uogólnień z okazji 666. rocznicy cesarskiej koronacji Karola IV w Rzymie

Název česky

Lucemburská doba (1310-1437) a jeji habsburská epizoda (1438-1457) v Koruně české ze slezské perspektivy. Několik zobecnění u příležitosti 666. výročí císařské korunovace Karla IV. v Římě

Název anglicky

The Luxembourg Period (1310–1437) and its Habsburg Epilogue (1438–1457) in the Bohemian Crown from the Silesian Perspective. Few Generalization on the 666th Anniversary of the Imperial Coronation of Charles IV in Rome

Autoři

CZECHOWICZ, Boguslaw (616 Polsko, garant, domácí)

Vydání

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, Wrocław, Uniwersytet Wrocławski, 2021, 0037-7511

Další údaje

Jazyk

polština

Typ výsledku

Článek v odborném periodiku

Obor

60101 History

Stát vydavatele

Polsko

Utajení

není předmětem státního či obchodního tajemství

Odkazy

Kód RIV

RIV/47813059:19240/21:A0000878

Organizační jednotka

Filozoficko-přírodovědecká fakulta v Opavě

Klíčová slova česky

Koruna království českého; Slezsko; polsko-české vztahy; Jan Lucemburský; Karel IV.; Václav IV.; Zikmund Lucemburský; Albrecht Habsburský; Ladislav Pohrobek

Klíčová slova anglicky

Crown of the Kingdom of Bohemia; Silesia; Polish-Czech relations; John of Luxembourg; Charles IV; Wenceslaus IV; Sigismund of Luxembourg; Albrecht of Habsburg; Ladislaus the Posthumous

Příznaky

Mezinárodní význam, Recenzováno
Změněno: 17. 12. 2021 15:52, prof. PhDr. Boguslaw Czechowicz, Dr.

Anotace

ORIG CZ EN

V originále

Próba ramowego ujęcia czeskich dziejów (dla całej Korony Czeskiej) z perspektywy wrocławskiej, a nie praskiej. Jest to uzasadnione szczególną rolą śląskiego ośrodka, który urósł w tym okresie do roli drugiej po Pradze stolicy państwa. Jest też próbą przeciwstawienia się czeskiej historiograficznej aksjologii eksponującej „dobę husycką”. Ta „rewolucyjna” optyka dziejów państwa wiodła ku osobliwej anomalii – niemal zanikania w opracowaniach władzy królewskiej Zygmunta, tak, jakby państwo czeskie przestawało być monarchią. Niniejszy artykuł jest też próbą przywrócenia w świadomości historyków habsburskiego okresu w czeskich dziejach w latach 1438-1457, który był dłuższy niż trzynastoletnie rządy króla Jerzego (1458-1471), a jednak w całościowym oglądzie przeszłości zanika. Skutkuje to mitem o habsburskim objęciu tronu czeskiego w 1526 roku, tymczasem mówić trzeba o powrocie austriackiej dynastii na ten tron.

Česky

Pokus o rámcový obraz českých dějin (pro celou Korunu českou) z vratislavské, nikoli pražské perspektivy. To je odůvodněno zvláštní rolí slezského města, které se v tomto období etabloválo a stalo se po Praze druhým hlavním městem statu. Jde také o pokus oponovat české historiografické axiologii odhalující „husitské obdobi“. Tento „revoluční“ pohled na dějiny státu vedl ke zvláštní anomálii – téměř vymizení Zikmundovy královské moci, jako by český stát přestal být monarchií. Tento článek je zároveň pokusem obnovit v myslích historiků habsburské období v českých dějinách v letech 1438-1457, které bylo delší než třináctiletá vláda krále Jiřího (1458-1471), ale mizi v celkovém přehledu na minulost. Vzniká tak mýtus o nástupu Habsburků na český trůn v roce 1526, kdy se na tento trůn vrací rakouská dynastie.

Anglicky

This review paper is an attempt of a general outline of the Czech history (for the whole Crown of Bohemia) from the perspective of Wroclaw, not of Prague, which is justified by the particular role of the Silesian city, which at that time rose to the role of the second to Prague capital of the state. The article is also an attempt to counter the axiology present in Czech historiography, which accentuates the Hussite period. Such “revolutionary” vision of the history of the state led to a peculiar anomaly – the royal power of Sigismund diminished almost entirely, like if the state of Bohemia ceased to be a monarchy. The present paper is also an attempt to bring back into the awareness of historians the Habsburg period in the Czech history (1438–1457), which was longer than the 13 years of the rule of king George of Podebrady (1458–1471), yet it disappears in the general view of the past. The result is the myth of Habsburg assumption of the throne of Bohemia in 1526, while it should be described as the return of the Austrian dynasty to this throne.