B 2020

Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547; IV. Król i stany; 2. Książęta i szlachta; A. Książęta i hrabiowie

CZECHOWICZ, Boguslaw

Basic information

Original name

Idea i państwo. Korona Królestwa Czech w latach 1457-1547; IV. Król i stany; 2. Książęta i szlachta; A. Książęta i hrabiowie

Name in Czech

Idea a stat. Koruna Království českého v letech 1457-1547; IV. Král a stavy; 2. Knížata a šlechta; A. Knížata a hrabata

Name (in English)

The Idea and the State. Crown of the Kingdom of Bohemia in the Years 1457-1547; IV. The King and the States; 2. Princes and Nobles; A. Princes and Counts

Authors

CZECHOWICZ, Boguslaw (616 Poland, guarantor, belonging to the institution)

Edition

Wrocław, 374 pp. mimo edice, 2020

Publisher

Quaestio

Other information

Language

Polish

Type of outcome

Odborná kniha

Field of Study

60101 History

Country of publisher

Poland

Confidentiality degree

není předmětem státního či obchodního tajemství

Publication form

printed version "print"

RIV identification code

RIV/47813059:19240/20:A0000839

Organization unit

Faculty of Philosophy and Science in Opava

ISBN

978-83-65815-25-5

Keywords (in Czech)

Česká koruna; pozdní středověk; raný novověk; politycké elity; umělecký mecenat; reprezentace

Keywords in English

Bohemian crown; late Middle Ages; early Modern Ages; political elites; artistic patronage; representation

Tags

International impact, Reviewed
Změněno: 17/5/2021 15:10, prof. PhDr. Boguslaw Czechowicz, Dr.

Abstract

V originále

O ile tomy II, III i IV.1. dzieła Idea i państwo prezentowały Koronę Czeską z perspektywy ogólnopaństwowej, przede wszystkim królewskiej, tak kolejne części tomu IV. skupiać się będą na ukazaniu panoramy stanów. Akcent położony jest tu przy tym głównie na ich działalność kulturotwórczą, przede wszystkim szeroko rozumiany mecenat artystyczny, ze szczególnym uwzględnieniem treści politycznych, konfesyjnych, stanowych i rodowych. W części syntetycznej niniejszego tomu omówiono najpierw strukturę najwyższych warstw koronnej arystokracji, podejmując takie zagadnienia, jak pojawianie się nowych rodów książęcych, hrabiowskich i magnackich, wzajemne relacje między tymi warstwami i przenikanie się w ich obrębie, uwarunkowania prawne posiadanych tytułów, powiązania tytułów z urzędami oraz sferę stanowego i rodowego prestiżu. Zasadniczą część książki stanowi przegląd poszczególnych rodów. Prezentowano je wedle pewnego schematu: najpierw przegląd genealogiczny, potem posiadłości i piastowane urzędy, następnie dokonania mecenasowskie związane z rodową reprezentacją, a to rezydencje, prywatne miasta, kościoły i nekropole, sfragistyka i numizmatyka. W ten sposób przedstawiono Przemyślidów opawsko-raciborskich, bardzo rozrośniętych Piastów śląskich – z podziałem na poszczególne rodowe linie, następnie rody przybyłe z zewnątrz lub awansowane do stanu książęcego, zatem Wettynów, Hohenzollernów, Podiebradów i Jagiellonów, albowiem dwaj bracia króla Władysława byli książętami na Śląsku. W kolejnym rozdziale na podobnych zasadach przedstawiono rody szczycące się posiadaniem tytułów hrabiowskich (Hardek, Gutštejn, Šlik). Do listy rodów dodano tu też hrabiów Rzeszy epizodycznie pojawiających się czeskiej przestrzeni prawno-majątkowej.

In Czech

Zatímco svazky II, III a IV.1. díla Idea a stát představila českou korunu z královského pohledu, stejně jako další části svazku IV. zaměří se na zobrazení panorama států. Důraz je zde kladen hlavně na jejich kulturotvorné činnosti, především široce chápané umělecké sponzorství, se zvláštním důrazem na politický, konfesní, státní a rodinný obsah. Syntetická část tohoto svazku nejprve pojednává o struktuře nejvyšších vrstev korunní aristokracie, zabývá se takovými otázkami, jako je vznik nových knížecích, hraběcích a pánských rodů, vzájemné vztahy mezi těmito vrstvami a jejich vzájemná penetrace, právní podmínky držených titulů, vazby mezi tituly a úřady a sférou fungováni států a prestiži předků. Hlavní částí knihy je přehled jednotlivých rodů. Byly prezentovány podle určitého vzoru: nejprve genealogický přehled, poté statky a úřady, poté patronátní activity související, jako rezidence, poddánská města, kostely a nekropole, sfragistika a numismatika. Takto byly představeni Přemyslovci z Opavy a Ratiboře, velmi přerostlé slezské Piastovci – rozdělené do jednotlivých rodových linií, potom rodiny, které pocházely zvenčí nebo byly povýšeny do knížecího stavu, tj. Wettiny, Hohenzollernové, Podiebradové a Jagiellonci, protože dva bratři krále Władysława byli vévodové ve Slezsku. V další kapitole byly podobným způsobem představeny rodiny s hrabecimi tituly (Hardek, Gutštejn, Šlik). Do seznamu rodin, kteří se příležitostně objevovali v českém právním a majetkovém prostoru, byli přidána také říšška hrabata přitomná na uzemi České koruny.